Mobil Dünya
Kapalı Alanlarda Konum Tespiti
İki arkadaş Kapalıçarşı'ya gittiniz. Bir anda bir karışıklık oldu ve birbirinizi kaybettiniz. Ne yapardınız? Telefon açıp tarif etseniz bütün dükkanlar birbirinin aynısı, WhatsApp veya Turkcell BiP’den konumunuzu yollasanız gönderilen konumla bulunduğunuz konum arasında b&u...
06.09.2013
İki arkadaş Kapalıçarşı'ya gittiniz. Bir anda bir karışıklık oldu ve birbirinizi kaybettiniz. Ne yapardınız? Telefon açıp tarif etseniz bütün dükkanlar birbirinin aynısı, WhatsApp veya Turkcell BiP’den konumunuzu yollasanız gönderilen konumla bulunduğunuz konum arasında büyük fark olacak. İşte bu gibi durumlarda yakın bir zamanda imdadınıza indoor positioning sistemleri koşacak.
Indoor positioning, kapalı mekanlarda konum bulunmasına yarayan teknolojinin adıdır. Dış mekanlarda konum bulmak GPS sinyalleri sayesinde gayet kolayken iç mekanlarda durum biraz farklılaşıyor. GPS sinyalleri içeriye düzgün bir şekilde ulaşamadığından konumlandırma da yeterince hassas olamıyor.
Turkcell’in de kendine ait konumlandırma sistemleri mevcut. Bu sistemlerin temelini, baz istasyonlarından gelen sinyaller oluşturuyor. Bu yüzden hassaslık şehir içlerinde birkaç yüz metre seviyesinde iken, şehir dışında kilometrelerle ölçülebilir hale gelebiliyor. Bazı alışveriş merkezleri ve kapalı alanlarda indoor cell’ler de bulunmaktadır. Fakat bunlar da tam konumumuz yerine, ancak mekanın içinde bulunulup bulunulmadığı konusunda bilgi verebilmektedirler.
Indoor Positioning sistemleri gelecekte çok önemli bir yere sahip olacak. Peki, neden? Çünkü zamanımızın çoğunu kapalı mekanlarda geçiriyoruz, işimizi kapalı alanlarda yapıyoruz, arkadaşlarımızla kapalı mekanlarda buluşuyoruz, paramızı kapalı mekanlarda harcıyoruz. İşte bu sistem aşağıda belirtilen birçok konuya çözüm olacak.
-
Geniş mağazalar, müzeler, havaalanları, ofisler ve konferans salonları gibi büyük kapalı mekanlarda yer yön tayin etmede
-
İlk girişte verilen örnekteki gibi kapalı ve kalabalık yerlerde konum paylaşmaya
-
Alışveriş merkezlerinde istenilen mağazaya en kısa yolu hesaplamada
-
Konum bazlı reklam ve fırsat vermeye
-
Kapalı mekanlarda gerçekleştirilebilecek oyunlar için konum bilgisine ulaşmada
-
En yakın personele ulaşmak için anons yerine direk kişi ile iletişime geçme, örneğin hastanelerde acil bir durumda en yakın doktora ulaşmada
Yukarıdaki örnekler teknoloji yaygınlaşmaya başladıkça daha da artacaktır.
Peki, bu sistem nasıl çalıyor? Her zaman elimizin altında olan cep telefonlarımız üzerinde artık birçok sensör ve radyo sinyali alıcısı bulunuyor. İşte bu Indoor Positioning sistemleri de ya bunlardan birkaçını ya da hepsini kullanarak konum hesabı yapabiliyor. Şu ana kadar geliştirilen yöntemlerden henüz hiçbirisi tam olarak başarıya ulaşamasa da bu işi gerçekleştirmek için birçok yaklaşım bulunmaktadır.
-
WiFi Triangulation (Üçgenleme): Bu yöntemde etrafta bulunan birçok WiFi noktasından gelen sinyalin şiddeti ölçülerek konum hesaplaması yapılmaktadır. Android üzerinde tüm WiFi sinyallerine ve şiddetlerine erişim sunan API varken, iOS üzerinde henüz geliştiricilerin kullanımına açık böyle bir API bulunmamaktadır.
-
GPS/Cellular/WiFi Triangulation: Bu yaklaşımda açık bir alandan kapalı bir alana geçerken GPS, baz istasyonu ve WiFi üzerinden alınan sinyaller birleştirilerek bir konumlandırma yapılmaktadır.
-
WiFi Fingerprinting: Bazen daha iyi ve hızlı konum alabilmek için cep telefonları kablosuz bağlantıyı açmamızı önerir. Bunun sebebi, önceden konumları bilinen WiFi noktaları ile etrafımızdaki WiFi noktalarını karşılaştırıp bize daha hızlı ve doğru bir konum bilgisi vermek istemesinden kaynaklanmaktadır. Bu yöntemde daha önceden ilgili alandaki değişik noktalarda, değişik WiFi noktalarının sinyal şiddetlerinin bir haritasının oluşturulmuş olması gerekmektedir. Bunun için alanı özel uygulamalarla uygun şekilde tarayan çözümler bulunmaktadır.
-
Özel Sinyaller: Bu yöntemde binanın belli ve bilinen noktalarına yerleştirilmiş sinyal vericileri bulunmaktadır. Bu vericiler ucuz ve az enerji tüketen teknolojilerden seçilmektedir. Günümüzde bu işler için yeni Bluetooth Düşük Enerji 4.0 standartı kullanılmaktadır. Yeni nesil birçok telefon bu standartı desteklemektedir.
-
Özel Sensörler: Akıllı telefonlar üzerinde bulunan pusula, jiroskop, ivmeölçer, yükseklikölçer ve barometre sayesinde bilinen bir konumdan başlayarak kullanıcının hareket ettiği güzergah bulunabilir.
-
LED Işıkları: Tavana yerleştirilen bu ışıklar saniyeler içerisinde birçok kez yanıp sönmektedir. İnsan gözünün fark edemeyeceği bu titreşimi akıllı telefonlarımız fark edebilir. Binanın içinde bulunan bu ışıkların yanıp sönme sıklığı programlanarak da konumlandırma yapmak mümkündür.
Indoor Positioning konusunda farklı sektörlerden birçok farklı firma araştırma ve geliştirmeler yapmaktadır. Bunlar arasında Chipset üreticileri (Broadcom, Qualcomm, Invensense, STSMicroelectronics, CSR), mobil işletim sistemi geliştiricileri (Google, Apple, Microsoft) (Google’ın indoor haritasını tanıttığı videoya http://youtu.be/Gy-DI_bWElg adresinden ulaşabilirsiniz), Motorola, Samsung, Sony, Nokia gibi cep telefonu üreticileri (Nokia’nın MWC 2012’de gösterdiği demo uygulamasının videosuna http://youtu.be/3xhKPPifTHg adresinden erişebilirsiniz), network ekipmanı üreticileri (Cisco) gibi farklı sektörden farklı oyuncuları bulunmaktadır. 2013 yılının Nisan ayı itibariyle Google’a ait Google Maps üzerinde 10.000, Microsoft’a ait Bing üzerinde de 3.000’nin üzerinde indoor harita bulunmaktadır ve bu haritalar üzerinde başarılı bir şekilde konumlandırma yapılıyor. Büyük oyuncular yanı sıra birçok startup da bu konu üzerinde çalışmalarını sürdürüyorlar.
Görünen o ki, yakın bir zamanda bu konu üzerinde daha çok haber çıkacak. En başarılı çözümler bütün teknolojileri bir arada kullanan sistemler olacak gibi duruyor. Bakalım, bu yarışın kazananı kim olacak?
Referanslar: