WWDC'14 ve Getirdikleri

Geçtiğimiz yıl yapılan WWDC'de duyurulan iOS7 son kullanıcı için çok fazla yenilik içeriyordu. Özellikle arayüz ve kullanıcı deneyimi (UI / UX) konusunda yaptıkları büyük değişiklikler aslında bu sene duyurulan altyapılara bir hazırlık niteliğindeydi. WWDC 13 uygulama geliştiricilerin hayatına Mac OS X Server'da sunulan XCode otomasyon servisleri ve birkaç yenilikçi API dışında fazla bir şey getirmemişti. Bu seneki etkinlik ise son kullanıcılara fazla bir şey ifade etmese de geliştiriciler açısından bir devrim niteliği taşıyor. Zira bir platformun yapıtaşı olan yazılım dilini değiştirmek başka şekilde ifade edilemez. Bu konuda da Apple'ı ayrıca takdir etmek gerekir; diğer platformlar geliştiricileri çekmek için para dağıtmak dâhil her yolu denerken, 9 milyon geliştiricinin 5 yıllık tecrübesini sıfırlamak her firmanın cesaret edebileceği bir davranış sayılmaz.

Bu yazıda yeni API'leri tek tek anlatmak yerine (bunları öğrenmek isteyen Bahri'nin detaylı yazısını okuyabilirler) Apple'ın duyurduğu bu yeni servislerin piyasaya ve bizlere olası etkilerini kişisel yorumlarımla size aktarmaya çalışacağım.

1. HouseKit: Apple'ın akıllı ev pazarına girmesi rakiplerinin daha varlığını bile hissedemediği bir pazarı erkenden ele geçirmesi anlamına geliyor. Özellikle lüks emlak patlaması yaşayan ülkemizde iOS cihazlarla yönetilen rezidanslar önümüzdeki sene hayatımıza girecek.
2. Widget: Android'cilerin senelerdir övünç kaynağı olan widget, (ne yazık ki) iOS'a da geldi. Bütün API'leri barındırmak isteyen Türk uygulamaları eylül ayında Notification Center'ı widget'larla işgal edecektir.
3. Extensions: Uygulamaların birbirine servis sunması gerçekten müthiş bir özellik. Birbirlerine bağlı çalışan ve güzel servisler sunan uygulamalar aynı zamanda birbirlerinin yükleme sayılarını da artıracaktır. Örneğin Instagram filtrelerini açtığı takdirde kendi uygulamamızda fotoğraflarda bu filtreleri sunabileceğiz ve Instagram'ı kendi kullanıcılarımıza önereceğiz. Bu da dolaylı yoldan Instagram'ın yükleme sayısını etkileyecek.
4. Touch ID: Özellikle inovasyon sıkıntısı yaşayan bankacılık uygulamalarının Touch ID'yi ilk fırsatta uygulamalarına ekleyeceklerini düşünüyorum. Eylül ayında “ilk Touch ID'li x bankası” reklamlarını bekleyin.
5. Metal ve SceneKit: Geçen sene SpriteKit ile OpenGL işlemlerini kolaylaştırarak oyun geliştiricilere rahat bir API sunan Apple, bu kolaylığın karşılığında uygulamaları rakip platformlara taşınamaz hale getiriyordu. Bu sene Apple bunu bir adım ileri taşımakla kalmadı, duyurduğu yeni framework ile (Metal) 64 bit işlemcinin üzerindeki performans yüklerini de attığını duyurdu. Şahsen oyun geliştirici olmadığımdan bu konuda derinlemesine yorum yapamayacağım ama WWDC'de yapılan demoda gördüğüm kadarıyla Apple 2 sene içinde konsolların ciddi bir rakibi haline gelecek. Bunun sebebi de geçen sene duyurulan Game Controller Framework ile joystick'e çevrilmiş bir iPhone ve muhtelemen 64 bit A8 işlemciye sahip yeni bir iPad kombinasyonu bütün iOS sahiplerini bir konsol sahibi yapacak. Bunun için 400 dolarlık bir PS4 yerine 99 dolarlık bir Apple TV almanız yeterli! iPad zaten zorunlu olarak aldığımız bir cihaz, konsol ise nice-to-have.
6. Gözden kaçan ve beni şahsen çok etkileyen klavyenin akıllı tamamlama özelliği, yapay zekânın sessizce cihazı ele geçirmesine güzel bir örnek. İçinde bulunduğu ortama göre öğrenen ve tepki geliştiren bu sistem, "cümlelerinizi sizin yerinize tamamlar" olarak anlatıldı ancak gidebileceği noktalar sonsuz. Çok uzak olmayan bir gelecekte "sizin yerinize telefonla konuşur", "sizin yerinize toplantınızı yapar", "bugün uyuyun, iPhone'u fişe takın, o sizi idare eder" gibi tanıtımlarla da karşılaşacağız gibi geliyor.
7. HealthKit: Bu özellik zaten bekleniyordu ama yine de önemli bir ilerleme. Ancak buradaki asıl hamleyi önümüzdeki sene göreceğiz.
8. Bu etkinlikte Apple'ın söndürdüğü iki firma var; Dropbox ve Parse.com. Bunların fiyat konusunda da Apple ile rekabete girebileceğini düşünmüyorum, dolayısıyla Google veya Samsung gibi bir dev tarafından satın alınma yoluna gidebilirler. Bir de Candy Crush ve Clash of Clans gibi oyunların gelirlerinde Family Share yüzünden bir düşüş bekliyorum.
9. Swift: Objective C zordur, öğrenmesi uzun sürer, sadece Apple için öğrenilmez derken Apple Swift adında yeni bir yazılım dili duyurdu. Yine sadece iOS 8 (geriye dönük değil) için bütün dünyanın öğrenmek zorunda kalacağı bu dil, Apple'ın iddiasına göre daha az kodla daha çok iş yapmayı ve Objective C'ye göre 2,5 kat daha hızlı çalışan programlar yazmayı sağlıyor. Performans olarak bilemem ama bunun sektöre aşağıdaki etkileri olacak;

• Bu sene iOS öğrenmek isteyen yazılımcılar ciddi bir bocalama süreci yaşayacaklar. Swift öğrenirlerse piyasadaki firmalar sadece iOS8 isteyen uygulama yazmayacağından iş bulamayacaklar. Objective C ise yüksek öğrenim süresi ile maksimum 1,5–2 sene daha yaşayacak bir dil için aşırı maliyetli olacak. Dolayısıyla piyasa bir süre junior sıkıntısı yaşayacak.
• Objective C eğitmeni bir elin parmaklarını geçmezken Swift eğitmeni mumla aranacak. Üstelik şu anda Swift ile ilgili dünyadaki doğru dürüst tek kaynak iBooks'ta bugün yayınlanan 600 sayfalık Apple'ın Swift kitabı!
• Mevcut projelerin hepsi 2 sene içinde Swift'e geçmek zorunda kalacağından (iOS 10'da Objective C desteğinin kalkacağını varsayarak) çoğu proje baştan yazılacak, geri kalanı da ölecek. Bu da firmalara ciddi ek maliyetler getirecek.
• Önümüzdeki sene (2015 Q2) hem Swift hem Objective C bilen yazılımcılar ciddi paralar kazanacak. Bunun sebebi hem Swift bilen kişi sayısı az olacak ve yeni projeler Swift ile yazılmak istenecek (yeni projelerin iOS 8 gönderilme zorunluluğu) hem de eski kodlara yeni özellik eklemek için Objective C bilen kişilere ihtiyaç duyulacak.

Swift konusunda örnek bir uygulamayı ve detaylı anlatımları yakında Geleceği Yazanlar portalında bulacaksınız.

Benim WWDC'de dikkatimi çeken noktalar bunlar. API'leri detaylı inceledikçe başka blog yazılarında yeni özellikleri paylaşmaya devam edeceğim.