Android L Sürümü İncelemesi - 1

Android'in yepyeni sürümü L Preview, haziran ayının sonunda Google'ın geliştiriciler için düzenlediği I/O'da tanıtıldı. Google ilk defa bir "öngösterim sürümü" çıkartarak, uygulama geliştirici ve testçilerin önceden deneyimleyip geri bildirim verebilmesi için Nexus 5 ve Nexus 7 için sistem kalıplarını (image) yayınladı. Ben de hemen kendi telefonuma kurup deneyimlemeye başladım. Bu yazımda hem bugüne kadar gözlemlediklerimden hem de biz geliştiriciler için yeni neler geldi onlardan bahsedeceğim. Bu arada I/O ile alakalı daha fazla bilgi almak için Bahri Okuroğlu'nun bu blog yazısından faydalanabilirsiniz.

I/O'daki keynote sunumunda L Preview ile ilgili kısım iki ana başlığa ayrılmıştı. Ben de yazımı bu şablon üzerinden devam ettireceğim.

Android tarihindeki en büyük sürüm olan L Preview'da 5.000 tane yeni API gelmiş. Tabi şu anda bunların çoğunu bilmiyoruz, o yüzden şimdilik bu sayı pek bir şey ifade etmese de ileride bunun faydalarını göreceğiz. Aşağıdaki resimde Android'in ilk sürümünden bugüne kadarki olan sürümlerine kadar belli başlı konularda nelerin değiştiğini görebilirsiniz.

Kullanıcı deneyimi ve tasarım

Google I/O'da yapılan paylaşımlardan ve yayınlanan bloglardan yola çıkarak, Google'ın bu sürümünde en çok kullanıcı deneyimi üzerine çalıştığını söyleyebiliriz.

Kullanıcı deneyimi ile alakalı en önemli kısmı da tasarımda yapılan değişiklikler oluşturuyor. Bunu da yeni yayınlanan Material Design teması ile gerçekleştiriyorlar. Aslında bu yeni tema sadece telefon için değil Google'ın bütün ürünlerinde (TV, giyilebilir cihazlar, araba, WEB) ortak bir önyüz sağlamak için geliştirilmiş.

Bu yeni temanın önceki temalar gibi Dark ve Light olmak üzere iki tane farklı tipi bulunmakta. Yeni bir proje yarattığınız zaman otomatik olarak oluşturulan values, values-v11, values-v14 res dosyalarına ek olarak bir de values-v21 eklenmiş durumda ve bunun içinde Material Design ile ilgili tanımları yapabilirsiniz. Sağ taraftaki ekran görüntüsünde yer alan 11, 14 ve 21 değerleri, API Level'i ifade ediyor.

Uygulamalarda görsel tasarımı iyileştirmek adına yeni iki tane widget eklendi. Bunlar RecyclerView ve CardView. Aslında bu widgetlara çok yabancı değiliz. RecyclerView ListView'ın gelişmiş hali. CardView ise ilk defa Google Now'da tanıştığımız görünüm.

Siz de uygulamanızda bu widgetları kullanmak istiyorsanız, yeni support kütüphanelerini projenize eklemeniz gerekiyor. Burada yeri gelmişken söyleyeyim, Google firması Android geliştirmeleri için yayınladığı örnekleri Android Studio üzerinde göstermeye başladı. Size tavsiyem, yavaş yavaş Android Studio'ya geçmeniz yönünde. Bu iki yeni widget'ı kullanmak için build.gradle dosyanıza aşağıdaki tanımı yapmak yeterliyken, Eclipse içinde projenizi geliştiriyor yani ADT kullanıyorsanız işlem biraz daha zor ama bunu nasıl yapacağınızı bu bağlantıdaki adımları uygulayarak görebilirsiniz.

Bence Material Design'daki en dikkat çekici kısım, View'lara eklenen dinamik gölgeler ve touch efektlerine eklenen animasyonlar. Bunlar gerçekten standart görsel bileşenlere (Button, Edittext vb.) bile ayrı bir hava katmış. Google'ın animasyonlara neden bu kadar önem verdiğini, tasarım ekibinin başındaki Matias Duarte'nin konuşmasında dile getirdiği "Gerçek dünyada hiçbir şey bir yerden bir yere ışınlanmaz" sözünden anlayabiliriz.

Bu arada Activity geçişlerine de yeni özellikler eklenmiş durumda. Eskiden "Sağdan gelsin, fade in gelsin" gibi şeyler yapabiliyorduk ama şimdi bir adım daha ileri gidilmiş ve geçiş yapılan ekranlar arasında bir tane Hero element seçip onun üzerinden animasyonla geçiş yapabiliyorsunuz. Ne demek istediğimi daha iyi anlamak için buradaki örneği inceleyebilirsiniz.

L Preview ile beraber artık framework elemanları da renklendirilebilecek. Aşağıda yaptığım örnekte göreceğiniz gibi Status Bar yeşil :).

Önyüzdeki diğer değişiklikler

Bu yeni sürümle birlikte sisteme Palette isimli yeni bir support kütüphanesi ekleniyor. Bu kütüphaneyle resimler içinden baskın rengi seçip arka fon (background) olarak kullanabilirsiniz. Ben bugüne kadar böyle bir şeye ihtiyaç duymadım ama dikkatli bakarsanız bunun örneklerini görebilirsiniz. Daha fazla bilgi için buradaki blog yazısını inceleyebilirsiniz.

Yeni tasarıma uyum açısından Android öntanımlı sistem yazıtipi olan Roboto'nun da yeni bir sürümünü yayınladı.

L Preview sürümünü kullandıktan sonra diğer sürümler biraz garip gelmeye başlıyor. Sırf yeni "Telefon" uygulaması için bile L Preview kullanılır! Telefonunuza yüklemeseniz bile buradaki bağlantıdan 90 saniyelik kısmı izleyip neler değiştiğini görebilirsiniz.

Material Design ile ilgili olarak Google birçok kaynak yayınlamış durumda. Aşağıdaki bağlantılardan bunlara erişebilirsiniz. Gmail uygulamasının Material Design'a geçişi sırasında nasıl değişiklikler geçirdiğini ilgili sunumdaki 1 dakikalık kısmı izleyerek görebilirsiniz.

• Introduction to Material Design
• Material Design

Bildirimler

Hepimiz için olmazsa olmaz olan bildirim kısmı da Material Design değişikliğinden nasibini almış durumda. Sadece görsel olarak değil, bazı fonksiyonel iyileştirmeler de yeni Android sürümünde karşımıza çıkıyor. Artık bildirimlere Kilit Ekranı'ndan ulaşabileceğiz. İstersek anlık bildirimi kilidi açmadan gözardı edebileceğimiz gibi, çift tıklayarak detayına da ulaşabiliyoruz. Burada hepimizin aklına gizlilikle alakalı sorular gelebilir. Burada cihaz içinde istediğimiz gizlilik ayarını yapabiliyoruz. Ayrıca biz de kendi bildirimlerimize aşağıdaki değerleri vererek gizlilik ayarı yapabiliyoruz.

[code]Notification.VISIBILITY_PRIVATE

Notification.VISIBILITY_PUBLIC[/code]

Google I/O etkinliğinde görücüye çıkan Android L öngösterim sürümünde bildirim görüntülemeleri de değişikliklerden payını aldı.

Bildirim kısmında bence yapılan en büyük değişiklik, heads-up notification olarak anılan, siz herhangi bir uygulamayı kullanırken uygulamadan çıkmadan bildirimden bir etkileşime girebilmeniz. Bunun en iyi örneği olarak, oyun oynarken gelen çağrıları verebiliriz.

Bir başka dikkat çeken özellik, hem telefonunuza hem de tabletinize gelen bildirimleri bir yerden okuduysanız diğer taraftan da silinecek olması. Sunumlarda aklımda kalan ama şu ana kadar pek de fark edemediğim bir başka özellik ise gelen bildirimlerin çok olması durumunda sizin kullanım alışkanlıklarınıza göre bunu sıralayacak olması.

Kilit ekranlarında da çeşitli animasyon ve gesture'lar kullanılmış durumda. Eskiden sadece sağdan sola çekince kamera uygulaması açılırken şimdi soldan sağa çekince telefon uygulaması açılıyor. Üstten çekince bazı hızlı ayarların olduğu kısım ve alttan çekince de kilit açılıyor.

Bu yazımızda Android L öngösterim sürümünün kullanıcı deneyimi ve görsel tarafındaki dikkatimi çeken değişikliklerden bahsettim. Çok yakında özellikle uygulama geliştiricilerin daha çok ilgisini çekecek ayrıntılardan, performans artışı ve batarya teknolojilerinde gelen yeniliklerden bahsedeceğim.

Çok yakında, ikinci yazımızda görüşmek üzere :)