Web Programlama

Web Programlama

CSS Yazıtipi Özellikleri

Lisans: Creative Commons 11.12.2020 tarihinde güncellendi
Bakabileceğiniz Etiketler: Eğitmen: Geleceği Yazanlar Ekibi

CSS yazıtipi (font) özellikleri, yazıtipi ailesini, boyutu, kalın/italik olup olmama durumunu ve metnin biçemini (stil) tanımlamak için kullanılır.

 

Yazıtipi aileleri

CSS'de, yazıtipi aileleri iki temel gruba ayrılır:

  • Jenerik aile (generic family): Benzer görünüşteki yazıtipi ailesi ("Serif" ile "Monospace" gibi).
  • Yazıtipi ailesi (font family): Spesifik bir yazıtipi ailesi ("Times New Roman" veya "Courier" gibi).

Jenerik aile

Yazıtipi ailesi

Açıklama

Serif

Times New Roman

Georgia

Serifli yazıtipleri karakterlerin sonunda yer alan küçük çizgi ve kuyruklarla sonlanır.

Sans-serif

Arial

Verdana

"Sans" Fransızca bir sözcük olup "olmaksızın" anlamına gelir. Bu aile karakter sonlarında çizgiler ve kuyruklar içermez.

Monospace

Courier New

Lucida Console
Tüm monospace karakterler aynı genişliktedir.

 

Yazıtipi ailesi

Bir metnin yazıtipi ailesi, font-family özelliğiyle atanır. font-family özelliği, çeşitli yazıtipi adlarını bir yedek sistem gibi tutmalıdır. Tarayıcı ilk yazıtipini desteklemiyorsa bir sonraki yazıtipi (font) devreye sokulmalıdır. Yazıtipi ailesi birden fazla sözcükten oluşuyorsa çift tırnak sembolleri arasına alabilirsiniz.

Birden fazla yazıtipi ailesi varsa, virgüllerle ayrılmalıdır:

p {
    font-family: "Times New Roman", Times, serif;
}
<!DOCTYPE html>
<html>
    <head>
        <style>
            p.serif {
                font-family: "Times New Roman", Times, serif;
            }

        p.sansserif {
            font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;
        }

        </style>
    </head>

    <body>
        <h1>CSS FONT AILESI</h1>
        <p class="serif">Times New Roman fontu ILE YAZILDI</p>
        <p class="sansserif">Arial fontu ILE YAZILDI.</p>
    </body>

</html>

 

Yazıtipi stili

Font-style özelliği genellikle eğik bir metin oluşturmak için kullanılır. Bu özelliğin üç farklı değeri vardır:

  1. normal: Metin normal görünür.
  2. italic: Metin italik (eğik yazı) olarak görünür.
  3. oblique: Metin biraz eğilmiş (italiğe çok benzer) olarak görünür.
p.normal {
    font-style: normal;
}

p.italic {  
    font-style: italic;
}

p.oblique {
    font-style: oblique;
}


Şimdi her üç durumu içeren bir kod parçacığı yazalım:


<!DOCTYPE html>
<html>
    <head>
        <style>
        p.normal {
               font-style: normal;
        }

        p.italic {
            font-style: italic;
        }

      
        p.oblique {
            font-style: oblique;
        }

        </style>
    </head>

    <body>
        <p class="normal">NORMAL YAZI</p>
        <p class="italic">ITALIC YAZI</p>
        <p class="oblique">OBLIQUE YAZI</p>
    </body>
</html>

 

Yazıtipi boyutu

Font-size özelliği, metnin harf boyutunu belirler. Bir sayfa içindeki <p> elemanlarını font-size ile <h> elemanlarına dönüştürmeyiniz ya da tersini yapmayınız. Başlıklar için daima HTML <h1>...<h6> etiketlerini, paragraflar içinse <p> etiketlerini kullanınız.

Font-size, mutlak (absolute) ya da göreceli (relative) olabilir.

Mutlak boyut:

  • Metni belirtilen boyuta dönüştürür.
  • Kullanıcının metnin boyutunu her tarayıcıda değiştirilmesine izin vermez.
  • Çıktının fiziksel boyutu biliniyorsa faydalıdır.

Göreceli boyut:

  • İlgili elemanların boyutunu mutlak olarak değil göreceli olarak belirler.
  • Kullanıcıya, tarayıcılarda metnin boyutunu değiştirmesi için izin verir.

 

Yazıtipi boyutunu piksel cinsinden atamak

Metin boyutunu piksel (px) cinsinden atarsanız, metin boyutu üzerinde tam kontrol sağlayabilirsiniz.

h1 {
    font-size: 50px;
}

h2 {
    font-size: 40px;
}

p {
    font-size: 15px;
}
<!DOCTYPE html>
<html>
    <head>
        <style>
        h1 {
            font-size: 50px;
        }

        h2 {
            font-size: 40px;
        }

        p {
            font-size: 15px;
        }

        </style>

    </head>

    <body>
        <h1>BASLIK 1</h1>
        <h2>BASLIK 2</h2>
        <p>PARAGRAF</p>
        <p>DIGER PARAGRAF</p>
    </body>
</html>

 

Yazıtipi boyutunu em birimi kullanarak atamak

Kullanıcıların, kullandıkları tarayıcının menüsünden metni yeniden boyutlandırabilmelerine (resize) olanak sağlamak amacıyla, birçok yazılım geliştirici piksel yerine em birimini kullanmayı tercih eder. em boyut birimi, W3C tarafından da önerilmektedir. Tarayıcılarda varsayılan metin boyutu 16px'tir. Buna göre, 1 em=16px olarak kullanılır.

h1 {
    font-size: 3.125em; /* 50px/16=2.5em */
}

h2 {
    font-size: 2.5em; /* 40px/16=2.5 */
}

p {
    font-size: 0.9375em; /* 15px/16=0.9375em */
}
<!DOCTYPE html>
<html>
    <head>
        <style>

        h1 {
             font-size: 3.125em; /* 50px/16=2.5em */
        }
      
        h2 {
            font-size: 2.5em; /* 40px/16=2.5 */
        }
       
        p {
            font-size: 0.9375em; /* 15px/16=0.9375em */
        }

        </style>
    </head>

    <body>
        <h1>BASLIK 1</h1>
        <h2>BASLIK 2</h2>
        <p>PARAGRAF</p>
        <p>ESKI SURUMLERDE PROBLEM OLABILIR</p>

    </body>
</html>

 

Yüzde ve em ikilisiyle boyut ayarı

<body> elemanına konacak yüzde türünde varsayılan yazıtipi (font) boyutu, tarayıcılarda boyut değiştirme konusunda karşılaşılan problemleri çözer.

body {
    font-size: 100%;
}

h1 {
    font-size: 3.125em; /* 50px/16=2.5em */
}

h2 {
    font-size: 2.5em; /* 40px/16=2.5 */
}

p {
    font-size: 0.9375em; /* 15px/16=0.9375em */
}

 

Özellik Açıklama
font

Tek bir bildirimde tüm yazıtipi özelliklerinin atanmasını sağlar.

font-family

Bir metin için yazıtipi ailesini belirler.

font-size

Metnin yazıtipi boyutunu belirler.

font-style

Metin için yazıtipi stilini belirler.

font-variant

Bir metnin küçük veya büyük harflerle görüntüleneceğini belirler.

font-weight Yazıtipinin ağırlığını belirler.